Przycinanie prześwietlające drzew i krzewów owocowych. Jak i kiedy je zrobić

Cięcie prześwietlające ma na celu rozluźnienie korony i dopuszczenie do jej wnętrza większej ilości światła i powietrza, co sprzyja lepszemu rozwojowi owoców i ułatwia ich dojrzewanie. Dobra cyrkulacja powietrza między gałęziami i pędami pomaga też chronić rośliny przed rozwojem chorób grzybowych.

Sprawdź: Gdy owoce gniją na drzewach - co to za choroba, jak jej zapobiegać i zwalczać ją

Cięcie prześwietlające w przypadku drzew owocowych polega na usunięciu ok. 20-30% gałęzi (u zaniedbanych drzew np. jabłoni, nawet 50%). W pierwszej kolejności wycina się pędy i gałęzie chore, zdeformowane, uszkodzone, cienkie, rosnące zbyt nisko i krzyżujące się z innymi, a następnie te, które nadmiernie zagęszczają środek korony.

Przy okazji przeprowadzania zabiegu, można też skrócić wierzchołek drzewa, dzięki czemu korona się obniży i łatwiej będzie zbierać z drzewa owoce, a także przeprowadzić konieczne zabiegi pielęgnacyjne.

Silniejsze cięcie przeprowadza się u jabłoni, wiśni i brzoskwini, natomiast słabsze u grusz, śliw i moreli.

Przeprowadzając cięcie prześwietlające, należy dostosować intensywność, sposób oraz termin wykonania zabiegu do gatunku drzewa, a czasem nawet odmiany, dlatego przed rozpoczęciem pracy warto zapoznać się ze szczegółowymi zasadami dotyczącymi cięcia konkretnych roślin.

Polecamy: Na te rzeczy zwróć uwagę, jeśli chcesz mieć naprawdę smaczne owoce

Po cięciu prześwietlającym, niektóre drzewa mają tendencję do tworzenie licznych, młodych, silnych przyrostów tzw. „wilków” (np. jabłonie, grusze), których znaczną część trzeba latem wyciąć.

Terminy cięcia prześwietlającego drzew owocowych są różne dla różnych gatunków, a nawet odmian. Przyjmuje się, że drzewa najbardziej odporne na niskie temperatury, czyli jabłonie, grusze, niektóre śliwy przycina się na przedwiośniu, zwykle pod koniec lutego i w marcu, kiedy tylko temperatury ustabilizują się w okolicy 0°C.

Delikatniejsze drzewa, czyli morele, brzoskwinie przycina się w kwietniu, natomiast czereśnie i wiśnie, które są podatne na choroby kory, tnie się tylko latem, zaraz po skończonym owocowaniu.

Nie tylko jednak drzewa owocowe wymagają cięcia prześwietlającego. Jest ono ważne także w uprawie krzewów owocowych, a zaniechanie wykonania zabiegu u niektórych gatunków może nawet prowadzić do braku owoców (np. maliny, jeżyny). Sprzyja też rozwojowi chorób i szkodników.

Podobnie jak w przypadku drzew owocowych, cięcie prześwietlające krzewów należy rozpocząć od usuwania pędów chorych, połamanych, zaatakowanych przez szkodniki, uszkodzonych, zdeformowanych i słabych, a dopiero potem pozostałych.

Krzewy owocowe w zależności od gatunku i odmiany tnie się w różny sposób i w różnych terminach. Zabieg w dużej mierze zależy od tego, na jakich pędach roślina kwitnie i owocuje (tegorocznych, jednorocznych czy kilkuletnich). Przykładowo porzeczka czarna najlepiej owocuje na pędach 1-2 letnich, dlatego każdego roku usuwa się z krzewu wszystkie pędy 3-letnie i starsze, pozostawiając na roślinie ok. 8-10 pędów. Z kolei porzeczki kolorowe (czerwone i białe) owocują głównie na krótkopędach, wyrastających na pędach 2-4 letnich, dlatego z krzewu należy usunąć wszystkie pędy 5-letnie i starsze, a roczne skrócić o 1/3 długości (po cięciu na krzewie powinno pozostać 8-10 pędów).

Agrest przycina się podobnie jak porzeczki kolorowe, usuwając z krzewu pędy 5-letnie i starsze oraz skracając pędy roczne, gdyż krzew owocuje na krótkopędach wyrastających na pędach 2-4 letnich. Po cięciu na krzewie powinno pozostać ok. 10-12 najsilniejszych pędów.

Porzeczki i agrest tnie się wczesną wiosną – w marcu. Inaczej postępuje się z malinami i jeżynami. Odmiany malin owocujące na pędach ubiegłorocznych, przycina się latem po zakończonym owocowaniu, usuwając z nich wszystkie pędy, na których były owoce.

Podobnie postępuje się z jeżyną, z tą różnicą, że jej pędy wycina się dopiero jesienią, bo chociaż rośliny owocują tylko na pędach ubiegłorocznych, ich owoce dojrzewają pod koniec lata. U jeżyn skraca się też zbyt długie przyrosty tegoroczne, które w przyszłym roku wydadzą owce.

Z kolei maliny owocujące jesienią na pędach tegorocznych, całkowicie ścina się tuż nad ziemią zaraz po zakończeniu zbiorów.