Poskrzypka – szkodnik roślin. Jak zwalczać poskrzypkę liliową, cebulową i inne

Katarzyna Józefowicz
Poskrzypki są spokrewnione ze stonką ziemniaczaną. W zależności od gatunku "specjalizują się" w różnych roślinach - to szkodniki m.in. lilii i innych roślin cebulowych (także szczypiorku i cebuli), a także szparagów.
Poskrzypki są spokrewnione ze stonką ziemniaczaną. W zależności od gatunku "specjalizują się" w różnych roślinach - to szkodniki m.in. lilii i innych roślin cebulowych (także szczypiorku i cebuli), a także szparagów. Monikasmigielska - pixabay.com
Poskrzypka nie wygląda groźnie, ale to szkodnik m.in. lilii, szachownic a także cebuli i szczypiorku. Podpowiadamy, jak sobie radzić z tym szkodnikiem.

Stonka ziemniaczana to dobrze znany i groźny szkodnik, jednak jego bliska kuzynka poskrzypka wcale nie ustępuje mu żarłocznością i uciążliwością. Ten pięknie ubarwiony chrząszcz to zmora każdego ogrodnika, dlatego warto poznać go bliżej, aby wiedzieć, jak z nim walczyć.

Poznaj też: Niegroźnego kowala i nie myl go z poskrzypką

Poskrzypka liliowa – szkodnik lilii, szachownic i konwalii

W naszych ogrodach najpopularniejsza jest poskrzypka liliowa, z upodobaniem zajadająca liście i pąki kwiatowe różnych gatunków lilii, a także szachownic i konwalii. Dorosłe owady oraz larwy bez problemu możemy dostrzec na roślinach już w kwietniu, gdyż są bardzo charakterystyczne.

W oczy rzucają się przede wszystkim duże (ok. 6-8 mm długości), podłużne, jaskrawo ubarwione, czerwone chrząszcze, które po wyjściu z zimowych kryjówek rozpoczynają żerowanie i rozmnażanie.

Samica składa na spodzie liści dziesiątki małych, zebranych w niewielkie pakiety pomarańczowych jajeczek, z których po kilku dniach wylęgają się bardzo żarłoczne larwy (na zdjęciu powyżej). Przed wzrokiem potencjalnych wrogów, chroni je śluzowata kupka wydzielin i odchodów, która niemal całkowicie pokrywa ich ciała.

Kiedy larwy osiągną odpowiednie rozmiary, schodzą do gleby (dzieje się to w czerwcu), przepoczwarzają się, ponownie wychodzą na powierzchnię i już jako dorosłe owady rozpoczynają żerowanie oraz składanie jaj. W jednym sezonie mogą rozwinąć się 2-3 pokolenia.

Poskrzypka liliowa jest ma tzw. przedplecze oraz okrywę  skrzydeł intensywnie i jednolicie czerwoną. Dorosły owad jest łatwy do zauważenia, ale trzeba
Poskrzypka liliowa jest ma tzw. przedplecze oraz okrywę skrzydeł intensywnie i jednolicie czerwoną. Dorosły owad jest łatwy do zauważenia, ale trzeba zwracać uwagę też na spodnie części liści, na których składa jaja. GLady - pixabay.com

Jak zwalczać poskrzypkę liliową

Zmasowany atak czerwonych chrząszczy i ich młodych, wyżerających w liściach i pąkach kwiatowych wielkie dziury, może w krótkim czasie bardzo oszpecić roślinę. Zaatakowana roślina nie tylko traci ładny wygląd, ale też słabnie i staje się bardziej podatna na ataki chorób.

Z racji bliskiego pokrewieństwa z odporną na środki ochrony roślin stonką, poskrzypka jest bardzo trudna do zwalczania. Najskuteczniejszą metodą pozbycia się jej z ogrodu jest systematyczne i dokładne wyłapywanie i niszczenie dorosłych owadów, a także usuwanie z roślin liści z żerującymi na nich larwami.

UWAGA: Niech nas przy tym nie zrażą odgłosy wydawane przez złapane owady. Poskrzypki w chwili zagrożenia wydają bardzo charakterystyczny, skrzypiący dźwięk, mający na celu odstraszyć intruza (owad wydaje go pocierając odwłokiem o pokrywy skrzydeł).

Przy okazji zbierania owadów, należy też dokładnie sprawdzać dolną stronę liści, niszcząc znajdujące się tam jaja oraz larwy.

Uważaj też na: Ćma bukszpanowa - groźny szkodnik bukszpanów. Rozpoznawanie i zwalczanie

Opryski na poskrzypkę liliową

Choć ta metoda walki z poskrzypką jest najskuteczniejsza, jest też przy okazji żmudna i czasochłonna, dlatego jeśli posiadamy duży ogród z mnóstwem lilii, niezbędny może się okazać oprysk preparatami ochrony roślin (m.in. na mszyce lub chrząszcze).

To jednak również nie gwarantuje sukcesu, gdyż w czasie oprysku na roślinach mogą znajdować się różne stadia rozwojowe owada, a tylko dorosłe chrząszcze są wrażliwe na środki chemiczne. Jaja na większość z nich są odporne, a do larw ukrytych pod „śluzowatą pierzynką odchodów” preparaty docierają z trudem, dlatego opryski muszą być powtarzane kilka razy w sezonie (w odstępach czasu i dawkach zalecanych przez producenta środka).

Poskrzypka cebulowa, w odróżnieniu od liliowej, ma czerwone odnóża. Gustuje w roślinach cebulowych - zarówno warzywach, jak i ozdobnych.
Poskrzypka cebulowa, w odróżnieniu od liliowej, ma czerwone odnóża. Gustuje w roślinach cebulowych - zarówno warzywach, jak i ozdobnych. Katarzyna Laszczak

Poskrzypka cebulowa – szkodnik szczypiorku, cebuli i kwiatów cebulowych

Oprócz poskrzypki liliowej, w ogrodach pojawia się też kilka innych gatunków tego szkodnika. Wprawdzie spotykane są rzadziej niż poskrzypka liliowa, ale w uprawach także mogą wyrządzić niemałe szkody. Najpopularniejszym z nich jest poskrzypka cebulowa, która gustuje zarówno w ozdobnych roślinach cebulowych (m.in. lilie, szachownice) jak i w cebulowych warzywach (głównie cebula i szczypiorek, rzadziej por).

Dorosły owad ma stonowany, ceglasto-pomarańczowy kolor i mniej rzuca się w oczy niż jego czerwona kuzynka. Żerowanie rozpoczyna wiosną na cebuli z dymki, szczypiorze i zimującym porze, po czym przenosi się na cebulę uprawianą z siewu.

Zwalczanie poskrzypki cebulowej

Sposoby walki ze szkodnikiem są podobne, jak w przypadku poskrzypki liliowej, ale preparaty chemiczne należy wybierać spośród środków aktualnie polecanych do walki ze szkodnikiem na danej uprawie (informacja u sprzedawcy). Na większych obszarach można też zakładać poletka chwytne obsadzone siedmiolatką lub dymką i niszczyć gromadzące się na nich owady.

Inne poskrzypki

Rzadziej spotykanymi w ogrodach poskrzypkami są natomiast ciekawie ubarwione i ozdobione kropkami poskrzypki szparagowa i dwunastokropkowa, atakujące głównie szparagi.

Poskrzypek nie należy mylić z kowalem. Kowal bezskrzydły jest zupełnie NIEGROŹNY. Na "plecach" ma charakterystyczny rysunek (z dwiema
Poskrzypek nie należy mylić z kowalem. Kowal bezskrzydły jest zupełnie NIEGROŹNY. Na "plecach" ma charakterystyczny rysunek (z dwiema plamkami), którego nie mają poskrzypki. Essusete, Seaq, Pablo_Pablasty (pixabay.com)
emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na e-ogrodek.pl e-ogrodek.pl