Ogród na balkonie – owoce i warzywa

Pomysł, żeby na balkonie uprawiać owoce i warzywa wydaje się może nieco karkołomny, ale tylko na pozór. Przede wszystkim dlatego, że powstaje coraz więcej karłowatych odmian roślin, a te na balkon nadają się idealnie. Oczywiście nie gwarantujemy, że na balkonie osiągniecie plony, które pozwolą bezpiecznie przetrwać zimę, ale jest wiele roślin, które dostarczą nam świeżych owoców w sezonie. A do tego będą prawdziwą dekoracją balkonu, bo wiele z nich wygląda bardzo ciekawie.

Do stworzenia ogrodu na balkonie warto zacząć się przygotowywać się już późną zimą. Wtedy można zakupić nasiona, które wysiejemy w marcu-kwietniu do pojemników w domu, a w maju, kiedy nie będą zagrażały przymrozki – wysadzimy do skrzynek na balkon (większość opisanych poniżej roślin to gatunki egzotyczne, a więc wrażliwe na mróz). W niektórych przypadkach gotowe sadzonki można kupić w centrach ogrodniczych. A więc co sadzić na balkonie?

Na balkon nadają się idealnie karłowe odmiany pomidorów koktajlowych. Jest ich całkiem sporo, a wiele z nich to odmiany wcześnie owocujące. Pomidory wymagają słonecznego miejsca, żyznej i dobrze przepuszczalnej ziemi.

Pamiętajmy też, aby doniczki miały dobry drenaż. Pomidory trzeba regularnie podlewać (uwaga – nie lejmy wody na liście). Pomidory wymagają podparcia. Można je też posadzić w wiszących doniczkach, tak aby ich pędy zwisały.

Oprócz pomidorów możemy też posadzić ogórki. A konkretnie ogórki meksykańskie, zwane cucamelon (Melothria scabria), albo też mysim melonem. To dekoracyjne pnącze, wytwarzające drobne, zielone owoce, przypominające smakiem skrzyżowanie ogórka z limonką. Można je jeść na surowo, albo wykorzystać do przetworów.

Cucamelon, pomimo egzotycznego rodowodu (pochodzi z Meksyku, gdzie był jadany na długo przed odkryciem Ameryki) nie jest trudny w uprawie. Potrzebuje dużo słońca i wilgotnego podłoża (podczas podlewania nie należy zalewać liści).

Od melona blisko już do arbuza, bo wbrew potocznym wyobrażeniom również arbuzy możemy uprawiać na balkonie. Oczywiście chodzi o arbuzy miniaturowe (Citrullus lanatus ‘Miniature’). Jego pędy możemy poprowadzić na kratownicy, jako pnącze. Arbuzy również mają duże zapotrzebowanie na słońce, powinniśmy je też sadzić z osłoniętym miejscu. Wymagają żyznej i wilgotnej ziemi.

Jako warzywo lub owoc może być wykorzystywane pepino (psianka pepino, Solanum muricatum). Owoce wyglądają dekoracyjnie – są żółte w fioletowe paseczki. Można je spożywać na surowo, smażone, duszone, w postaci przetworów.

Zawierają dużo witaminy A i C, potasu i jodu, a smakują jak połączenie cytryny, ananasa i melona. W miarę dojrzewania owoce robią się coraz miększe i słodsze. Roślinie musimy zapewnić podpory, po których będzie się pięła, słoneczne stanowisko i stale wilgotną ziemię. Ziemię można użyźnić nawozem do pomidorów.

Bardzo dekoracyjnym pnączem jest także passiflora, którego jadalna odmiana jest znana pod potoczną nazwą marakuja (oficjalnie to męczennica jadalna, czyli Passiflora edulis). Uwaga – passiflora występuje w wielu odmianach – wszystkie wyglądają pięknie, ale nie wszystkie są jadalne. Marakuja potrzebuje jasnego i nasłonecznionego miejsca, żyznej, przepuszczalnej ziemi i mocnego podparcia – to silnie krzewiące się pnącze.

Uzupełnieniem egzotycznych roślin jadalnych na naszym balkonie może być trawa cytrynowa (Cymbopogon flexuosus, palczatka pogięta) – używana jako aromatyczny dodatek do dalekowschodnich potraw. Tak jak pozostałe rośliny wymaga słońca i wilgoci. Jej płaskie i wąskie liście o długości ok. 60 cm tworzą dekoracyjne kępy (uwaga – jeśli posiejemy nasiona trawy cytrynowej, to nie zdziwmy się, że na początku pojawią się owalne listki, a nie źdźbła).

I na koniec roślina mniej egzotyczna, za to lubiana chyba przez wszystkich, czyli... truskawka, a konkretnie jej odmiany o długich pędach. Można je sadzić w wiszących doniczkach, tak aby pędy mogły się zwieszać, albo zapewnić podpory, po których będą się piąć.

Te odmiany truskawek powtarzają owocowanie, więc owoce możemy mieć praktycznie przez całe lato. Truskawki balkonowe wymagają dość dużych i głębokich doniczek (ale nie sadzimy ich głęboko, chodzi o to, żeby nie zawijać korzeni), nasłonecznionego miejsca i żyznej ziemi.