Koło barw w ogrodzie. Jak dobierać i łączyć kolory kwiatów

Rośliny kwitną na przeróżne kolory. Barwy kwiatów mają funkcję praktyczną - ma przede wszystkim przyciągać zapylające je owady. Warto jednak wiedzieć, że dla owadów kolory kwiatów wyglądają inaczej niż dla nas, np. pszczoły widzą w nadfiolecie, przez co niektórych barw nie widzą, inne postrzegają inaczej. Okazuje się, że to, co dla nas jest jednobarwnym płatkiem, może mieć wzory widoczne dla owadów.

Kolorów, odcieni kwiatów, a także i ich kombinacji przybywa. Niektóre rośliny szczególnie łatwo same „mieszają” kolory, np. popularne orliki czy groch zwyczajny (badania właśnie nad dziedziczeniem i zmianami kolorów tego ostatniego, prowadzone już w połowie XIX wieku przez G. Mendla, przyczyniły się do zrozumienia podstaw genetyki). Oczywiście obecnie wiele kolorów i odcieni kwiatów to wynik pracy hodowlanej i otrzymywania nowych odmian. Dlatego mamy coraz większy wybór i ciekawsze możliwości tworzenia różnych kompozycji kwiatowych.

Wszystko to sprawia, że nasze ogrody oraz donice i balkonowe skrzynki mogą być pełne kolorów. Nie zawsze jednak osiągamy pożądany skutek, bo więcej nie znaczy lepiej. Oczywiście nie musimy też tworzyć szalenie kolorowych kompozycji, żeby rabata lub skrzynka balkonowa wyglądała pięknie. I choć kolory kwiatów możemy mieszać dowolnie, to warto poznać kilka zasad, które pomogą na dokonać świadomych wyborów i osiągnąć pożądany efekt. Przyda się do tego tzw. koło barw.

Koło barw to nic innego, jak kolory ułożone zgodnie z długością fali i przedstawione w kole. Mówiąc prościej – wygląda to jak kolista tęcza. Najczęściej przedstawia się sześć lub dwanaście kolorów, choć w rzeczywistości przechodzą one płynnie przez wszystkie odcienie.

• Kolory występujące obok siebie na kole barw nazywa się kolorami pokrewnymi.
• Kolory leżące naprzeciw siebie to kolory dopełniające (tworzą one najmocniejszy kontrast).

Wybierając odpowiednie rośliny można tworzyć kompozycje o przeróżnym charakterze. Ich wybór zależy tylko od tego, co nam się podoba i jaką rabatę chcemy mieć. Oto kilka możliwości.

licencja CC BY-SA 4.0

Jeśli chcemy uzyskać harmonijną kompozycję, powinniśmy sięgnąć po kolory i odcienie, które ze sobą sąsiadują. Oczywiście wszystko zależy od tego, na jakie kolory się zdecydujemy, bo zupełnie inaczej będzie wyglądała rabata w odcieniach żółtego i pomarańczowego, a inaczej – niebieskiego i fioletu. Dodatkowo mamy do wyboru całą gamę odcieni i nasycenia koloru.

Jeśli zestawienia harmonijne wydają się zbyt monotonne, można je ożywić bardziej wyrazistym akcentem. W takiej kompozycji główną „masę” powinny stanowić rośliny o pokrewnych kolorach, ale można dosadzić kilka w kolorach, które leżą naprzeciw nich na kole barw. Na przykład żółto-pomarańczową rabatę najbardziej ożywi fioletowy akcent, czerwono-bordową – jasnożółty.

Jeśli zależy nam na osiągnięciu jeszcze bardziej dynamicznego wrażenia, postawmy na barwy dopełniające się w równych proporcjach. Wprawdzie nazywa się je dopełniającymi, ale to właśnie te barwy tworzą najmocniejszy kontrast, bo leżą na po przeciwnych stronach koła barw, np. pomarańczowy z niebieskim, czerwony z zielonym, fioletowy z żółtym.

Wyraziste zestawienie stworzą też trzy kolory. Żeby je dobrać, wyobraźmy sobie trójkąt równoramienny, którego wierzchołki łączą kolory. Do takich zestawień należy m.in. czerwony, niebieski i żółty. Można też wykorzystać odcienie i kolory pośrednie, jak na zdjęciu poniżej.

Inną możliwością jest zupełne szaleństwo kolorów. Ale najlepsze efekty da szaleństwo kontrolowane. Żeby je stworzyć, wybierzmy kilka (najlepiej trzy lub pięć) kolorów lub odcieni zupełnie ze sobą niepowiązanych. Taka kompozycja będzie efektowna i bardzo kolorowa, a każda barwa będzie dobrze widoczna.

Monochromatyczne kompozycje to dość wysmakowana propozycja, dla tych, którym zbyt barwne zestawienia nie odpowiadają. W tej wersji decydujemy się tylko ma jeden kolor, ale za to w różnych odcieniach i nasyceniu.

• Komponując kolory w ogrodzie, pamiętajmy o roli zieleni. Choć mało jest kwiatów w tym kolorze, jest to barwa wszechobecna. Jednocześnie ma sporo odcieni. Tę grę odcieni warto wykorzystać. Jednocześnie trzeba pamiętać, że dzięki zielonemu tłu, czerwone kwiaty zawsze będą najbardziej wyraziste i będą mocnym akcentem. Znacznie subtelniej będą prezentować się niebieskie.
• Inną kwestią jest dobór liczby roślin. Pamiętajmy, że sadzenie po jednej roślinie na rabacie nie da spektakularnych efektów. Zawsze lepiej je sadzić po co najmniej 2-3 danego gatunku (lub koloru). Mowa tu o roślinach typowo rabatowych (bylinach, roślinach jednorocznych).
• W ogrodowej „grze w kolory” warto wykorzystać wszystkie rośliny. Uwzględnijmy też kwitnące krzewy, ale także byliny i inne rośliny o kolorowych liściach. Pamiętajmy, że ogród żyje i zmienia się. Nasadzenia możemy uzupełniać i zmieniać.