Domek dla owadów to doskonały sposób, aby zwabić pożyteczne owady do naszego ogrodu i pomóc im przetrwać chłody. Zobacz, jak samemu zrobić domek dla owadów.
Owady w ogrodzie - żywią i bronią
Często, kiedy myślimy o owadach w ogrodzie, pierwszym skojarzeniem są szkodniki, a kolejnym – walka z nimi. Jednak nie wszystkie owady w ogrodzie to szkodniki – wręcz przeciwnie, większość gatunków jest pożyteczna. Nie tylko nas żywią – zapylając rośliny i umożliwiając ich wytwarzanie owoców, ale także właśnie bronią nas przed szkodnikami i są sprzymierzeńcami w walce z nimi.
Zobacz zdjęcia
Wiele pszczół nie żyje w rojach i ulach, ale samotnie. Wielką pomocą dla nich będzie taki domek - schronienie. Różne "piętra" domku mogą wypełniać różne materiały - trzcina, dziurkowane kawałki drewna lub wysuszonej gliny, kawałki ceramiki. Wiercąc kanaliki w drewnie lub "cegłach" z gliny, pamiętajmy, że powinny one mieć różną średnica i biec nieco pod kątem. Domek dla owadów powinien mieć stabilną konstrukcję oraz dach, który nie będzie przeciekał. Taki domek dla owadów w ogrodzie pomoże w utrzymaniu równowagi biologicznej i pomoże przetrwać pożytecznym owadom. Różnorodne wypełnienie domku dla owadów zwabi różnych "lokatorów".
Zdjęcia wykonano na terenie Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego.
W naturalnych warunkach, niezachwianych przez ingerencję człowieka, panuje równowaga. Wszelkie problemy biorą się stąd, że przyrodę próbujemy poprawiać. Żeby w naszym ogrodzie zapanowała równowaga, powinniśmy pomóc pożytecznym owadom. Z tych najważniejszych można wymieć pszczoły – nie tylko miodne, ale przede wszystkim dzikie murarki, które w zapylaniu kwiatów są wydajniejsze niż pszczoły miodne, a do tego nie tworzą rojów i nie atakują ludzi. Równie pożyteczne w zapylaniu kwiatów są trzmiele.
Z kolei niedocenianym drapieżcą jest biedronka i złotook (oraz ich larwy), żywiące się mszycami. Jednak wiele z nich ginie na skutek barbarzyńskiego zwyczaju wypalania łąk, inne tracą miejsca bytowania na skutek... rozwoju budownictwa (u murach bez szczelin trudno się schronić), problemem są też nasze zbyt zadbane ogrody, z niedostateczną ilością kwitnących i miododajnych roślin.
Zobacz też: Jakie rośliny posadzić, by pomóc pszczołom i trzmielom
Żeby pomóc owadom (i innym pożytecznym zwierzętom, takim jak jeże czy ptaki) dobrze jest pozostawić fragment „dzikiego ogrodu”, czy kwietnej łąki. Bezpośrednią pomocą będzie też domek dla owadów. Postawiony w ogrodzie późnym latem lub jesienią zapewni schronienie pożytecznym owadom. Wiosną zagoszczą w nich również pszczoły murarki.
Domek dla owadów - techniki budowy
Technik budowy domków dla owadów jest kilka. Do budowy wszystkich najlepiej stosować naturalne materiały, występujące w przyrodzie. Większości materiałów budowlanych nie musimy kupować, wystarczy użyć tego, co występuje w naszym ogrodzie lub można zebrać podczas spaceru.
Drewniany domek dla owadów
Technika budowy jest bardzo prosta. Wystarczy ponawiercać kawałek drewna. Otwory powinny mieć głębokość ok. 6-10 cm i średnicę 2-5 mm, najlepiej, by biegły pod różnymi kątami. Drewno na taki domek powinno być twarde i suche, a kawałek mieć wymiary co najmniej ok. 10 x 10 cm i 20-30 cm wysokości.
Taki domek można zaopatrzyć w dach.
Trzcinowy domek dla owadów
Tak samo dobrze jak trzcina sprawdzi się bambus, czy inne gałązki puste w środku (np. malin, czarnego bzu, forsycji). Te łodygi, które mają naturalne kolanka wystarczy związać w pęczek złożony z kilkudziesięciu sztuk, długości ok. 15 cm (tak, aby kolanko kończyło łodygę i tworzyło naturalne zamknięcie).
W przypadku gałązek gładkich i pustych na całej długości, można je umieścić w drewnianej skrzynce, tak żeby tylna część była zasłonięta. Taki pęk czy skrzynkę wieszamy, w ten sposób, żeby łodygi były ułożone poziomo. W tego typu domkach zamieszkają przede wszystkim pszczoły murarki.
Poznaj lepiej: Nietypowe i pożyteczne pszczoły samotnice, czyli murarki
Gliniany domek dla owadów
Glinka jest jedynym materiałem, który prawdopodobnie trzeba będzie kupić. Glinę mieszamy ze sieczką słomianą (1/3 ilości gliny) i formujemy cegłę. W mokrej cegle nakłuwamy otwory, również biegnące pod różnymi kątami. Taka cegła, po kilku dniach wyschnie (nie wystawiamy jej na intensywne słońce, bo popęka) i stwardnieje. Konstrukcję dobrze jest zabezpieczyć daszkiem, czy drewnianą ramą. Z łączonych cegieł oczywiście można tworzyć większe „osiedla”.
Powyższe techniki można łączyć i np. połączyć nawiercane drewno z trzciną, czy innymi łodygami oraz domkiem z cegły. Takie domki dla owadów najlepiej jest umieścić w miejscu nasłonecznionym i osłoniętym od wiatru.
Innym rozwiązaniem domku dla owadów jest „ziemianka” – czyli dołek wydrążony w ziemi, przykryty deską z kilkoma otworami. Taki dołek najlepiej umiejscowić w jak najrzadziej odwiedzanym miejscu ogrodu.
Domek dla złotooków
Niezwykle pożyteczne złotooki wymagają nieco innej, choć równie nieskomplikowanej konstrukcji. Złotooki z widzenia znamy wszyscy, nieco rzadziej kojarzymy ich nazwę. To owady o pięknych i wyglądających bardzo delikatnie, złoto-seledynowych skrzydłach. Ale nie o atrakcyjny wygląd złotooków tu chodzi, ale o to że one i ich larwy zajadają naprawdę pokaźne ilości mszyc.
Domek dla złotooków to skrzynka o dziurkowanych ściankach (do jej budowy można wykorzystać kratki wentylacyjne), wypełniona liśćmi, czy słomą, z nieprzeciekającym dachem, zawieszona na wysokości co najmniej 1,5 m w ciepłym i zacisznym miejscu.
Domek dla trzmieli
Trzmiele znamy chyba wszyscy, warto docenić ich zasługi w zapylaniu kwiatów. Domek dla trzmieli to skrzynka wykonana z nieheblowanego drewna o wymiarach co najmniej 13x13x13 cm (mierząc wewnątrz domku). Jak każdy dom, powinien mieć szczelny dach. Do środka powinien prowadzić otwór mający ok. 1,5-2 cm średnicy, w wnętrze powinno być wypełnione suchym materiałem roślinnym (siano, słoma, mech, liście). Domek dla trzmieli powinien być umieszczony w zacienionym miejscu.
Masz niepotrzebną doniczkę? Przygotuj domek dla biedronek - stąd dowiesz się, jak to zrobić
W 2014 roku Monika Leończyk udowodniła praktycznie, że trzmiele szczególnie przyciąga kolor niebieski i najchętniej osiedlają się w domkach tego właśnie koloru. Jednocześnie okazało się, że pomidory, które były zapylone przez trzmiele dały o ok. 30 proc. wyższe plony, były też znacznie smaczniejsze.
Domek dla owadów to cenna pomoc dla naszych sprzymierzeńców. Nie zaszkodzi pomyśleć też o ich dożywieniu – sadźmy rośliny kwitnące i nie traktujmy wszystkiego, poza kilkoma gatunkami, jak chwasty.
Barbara Gurgul
Dziękuję -B
irena.pak
pożyteczny artykuł - jakoś często zapominamy, że niektóre owady mogą być pomocne w walce z innymi
marta_p
u mnie złotooki zawsze budziły sympatię, choć funkcjonowały pod nazwą "złote skrzydła", bo nikt nie wiedział jak się nazywają )
Dasos
takie domki szczególnie ważne są jesienią, kiedy owady szukają schronienia na zimę
CebuleKwiatowe
Co do karmników dla ptaków to mogę się zgodzić,że pomagamy im przetrwać zimę,ale pierwsze słyszę o domkach dla owadów,wykonani e jak i sam pomysł dla mnie osobiście jest czymś bardzo pozytywnym i zaskakującym.
Anka 28
Świetne! Dziękuję za polecenie
kamakam
Robiłam ostatnio domki dla owadów na zajeciach w bibliotece- uzyliśmy gałązek, sznurka i bambusa (pusty w środku) potem poszlismy zawiesic je w ogrodzie. Swietna, pozyteczna zabawa.