Dalie zachwycają bogactwem form, kształtów i kolorów. Są pojedyncze i podwójne, wysokie oraz karłowate. Stanowią nieodłączny element meksykańskiej fiesty. Potocznie nazywane czasem georginiami, dalie przybyły do Europy wprost z Meksyku.
Odmiany dalii i ich zastosowanie
Dalie są po prostu efektowne. Nie sposób wymienić ich wszystkich kształtów i kolorów. Mają tysiące odmian pasujących do każdego ogrodu. Wysokie świetnie komponują się z kępami zieleni w ogrodach naturalnych, karłowate wypełnią kwiatowymi dywanami klomby i rabaty w ogrodach uporządkowanych. Odmiany pomponowe stanowią dekoracyjny element łamiący monotonię trawnika, a strzępiaste ożywia rabatę kwiatową.
Zobacz zdjęcia dalii
Dalie pochodzą z Meksyku, ale w polskich warunkach rosną bardzo dobrze. Dalie występują w wielu różnych kolorach i odcieniach. Dalie są potocznie nazywane georginiami. Dalie najlepiej kwitną na słonecznych stanowiskach. Są opinie, że w cieniu dalie kwitną dłużej, ale w takich miejscach są bardziej narażone na choroby. Dalie lubią wilgotną glebę, dlatego trzeba je regularnie podlewać. Dalie warto sadzić w miejscach osłoniętych od wiatru, żeby nie narażać ich pędów na połamanie. Dalie można samodzielnie rozmnażać, np. przez podział karp. Dalie kwitną od lipca, nawet do listopada (w zależności od pogody). Dalie są wrażliwe na mróz, dlatego późną jesienią trzeba uważać, żeby nie zmarzły. Dalie pomponowe mają mniejsze kwiaty niż inne odmiany, ale nie mniej dekoracyjne. Dalie mają okazałe kwiaty, ale kruche łodygi, dlatego wysokie odmiany potrzebują podpór. Kwiaty dalii mogą być wielobarwne. Nawożąc dalie, nie można przesadzić z azotem, bo wtedy będą miały więcej liści, niż kwiatów. Dalie trzeba wykopać po pierwszym przymrozku i ponownie zasadzić wiosną. Miniaturowe odmiany dalii można uprawiać również na balkonach i tarasach. Dalie pasują i do swojskich ogródków i ogrodów o bardziej formalnym charakterze.
Zastosowań i pomysłów na dalie jest tyle, ilu ogrodników. Georginie świetnie sprawdzają się również w roli kwiatów ciętych. Wytrzymują w wazonie ponad tydzień. Uwaga - ścinać trzeba kwiaty w pełni rozwinięte. Pąki po ścięciu usychają.
W polskich warunkach dalie kwitną od lipca nawet do listopada. Rośliny można „zachęcić” do lepszego kwitnienia przez obrywanie końcówek pędów na początku lata, dzięki czemu będą się bardziej rozkrzewiały.
Podpowiadamy też: Jak pielęgnować lilie - o te 10 rzeczy zadbaj
Uprawa i wymagania dalii
Dalie pochodzą z gorącego Meksyku, zatem kochają słońce i nie są w stanie znieść nawet drobnych przymrozków. Stanowisko dla nich powinno być jak najbardziej słoneczne. Część ogrodników uważa, że w miejscach lekko zacienionych kwitną dłużej. Jest to jednak kwestia sporna. Botanicy przestrzegają, że w cieniu dalie są bardziej podatne na choroby.
Dalie wymagają ziemi żyznej i lekkiej. Lubią, gdy zawsze jest nieco wilgotna, zatem trzeba je regularnie, jednak niezbyt obficie podlewać. Dalie mają ponadto bardzo kruche łodygi i łatwo się łamią, więc warto dla nich wybrać miejsce osłonięte od wiatru, a także zapewnić im podpory.
Georginie nie wymagają intensywnego nawożenia. Uważać trzeba z nawozami azotowymi, które powodują zbytni rozrost roślin, a w konsekwencji słabe kwitnienie.
Sprawdź: Jak uprawiać dalie w doniczkach - na balkonach i tarasach
Wykopywanie i zimowanie dalii
Natychmiast po pierwszym przymrozku dalie trzeba wykopać, a pędy przyciąć na odcinku ok. 10 cm. Oczyszczone i wysuszone karpy przechowuje się do wiosny w temperaturze do 10ºC. Można je ponownie posadzić w drugiej lub trzeciej dekadzie maja po ustąpieniu niebezpieczeństwa przymrozków.
Trzy metody rozmnażania dalii
Dalie można wysiewać z nasion lub rozmnażać pozyskując sadzonki z bulw. Nasiona sieje się w ogrzewanych inspektach lub donicach w domu na przełomie lutego i marca. Po ok. 2 tygodniach należy rozpikować młode rośliny do osobnych doniczek. W ogrodzie sadzimy rozsadę po ustąpieniu przymrozków - w drugiej, trzeciej dekadzie maja. Dalie sadzimy w odstępach od
20 do 70 cm, w zależności od wysokości danej odmiany. Wyższe georginie wymagają większych odstępów, odmiany karłowate można sadzić nawet co 20 cm.
To Cię zainteresuje: Floksy duże i małe - kwiaty na rabaty i skalniaki
Znacznie wydajniejszą metodą rozmnażania dalii jest uprawa młodych pędów z bulw. Karpę należy zasadzić w lutym w lekkim, torfowym podłożu, zmieszanym z preparatem ukorzeniającym i przez miesiąc trzymać w temperaturze ok. 15ºC. Następnie, kilkucentymetrowe pędy, koniecznie z dolną częścią, tzw. piętką, przesadzamy do donic wypełnionych piaskiem i przenosimy w cieplejsze miejsce. Ogrodnicy zalecają, by pierwsze wyrastające z karp pędy odrzucić, gdyż są zbyt słabe. Na sadzonki wykorzystujemy kolejne pojawiające się odrosty.
Dalie można rozmnażać również dzieląc karpy na części. W takim przypadku należy je posadzić już na początku maja i zabezpieczyć przed ewentualnymi przymrozkami. Niezależnie od wybranej metody rozmnażania, należy je regularnie podlewać.
Choroby i szkodniki dalii
Dalie są podatne na choroby grzybicze i szkodniki. W deszczowe lato najczęściej atakuje je szara pleśń, przez cały okres wegetacji przędziorki i mszyce. Najbardziej zarażone pędy trzeba jak najszybciej wyciąć i spalić. W przypadku umiarkowanego ataku choroby można próbować ratować kwiaty opryskując rośliny co 14 dni preparatami grzybobójczymi.
Podpowiadamy: Jak skutecznie zwalczać mszyce
Przędziorki i mszyce dobrze zwalczają środki owadobójcze przeznaczone dla roślin kwitnących, jednak, podobnie jak większość kwiatów, okazy zaatakowane przez owady najbezpieczniej jest usunąć i po roku zastąpić nowymi, niż ryzykować rozprzestrzenienie się szkodników na inne rośliny. Niestety dalie padają także ofiarą ślimaków.
saba.solarz
dalie są po prostu zachwycające - wszystkie te kolory, kształty. No piękne. Ale jakoś nieodłącznie kojarzą się z końcem lata...
kinga_rr
dalie bardzo mi się podobają, ale jakoś zawsze udaje mi się przegapić okres ich sadzenia Może w przyszłym roku...